در سال ۲۰۱۲ ویتالیک بوترین هفده ساله توسط پدرش با بیت کوین آشنا شد و از دیدن این فناوری به وجد آمد. او اخبار بیت کوین را مرتب دنبال می‌کرد و گاهی پیشنهاد‌هایی برای پیشرفت پلتفرم بیت کوین ارائه می‌داد. ویتالیک وقتی متوجه شد که توسعه‌دهندگان بیت کوین اهمیتی به طرح‌های او نمی‌دهند، تصمیم به ساخت ارز دیجیتال مخصوص به خودش گرفت.
ایدهٔ او اتریوم بود (Ethereum) و در سال ۲۰۱۵ آن را معرفی کرد. قیمت اتریوم از شروع خود تاکنون پیشرفت زیادی داشته و بازار سرمایهٔ خود را به 22 میلیارد دلار رسانده است. دلیل این همه محبوبیت چه می‌تواند باشد؟ فناوری اتریوم قابلیت این را دارد تا دنیا را تغییر دهد، اما چگونه؟ برای دانستن این سوالات به ادامهٔ مقاله توجه کنید.
بلاک چین اتریوم
بلاک چین اتریوم (که گاها بلاک چین ۲.۰ هم گفته می‌شود) تقریبا شبیه به بلاک چین بیت کوین عمل می‌کند، اما دارای دو ویژگی‌منحصر به فرد است که آن را از بیت کوین متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها باعث پیشرفت بلاک چین اتریوم شده است. این دو ویژگی به شرح زیر هستند:
قراردادهای هوشمند
بلاک چین اتریوم به گونه‌ای طراحی شده است تا تراکنش‌ها تنها در صورت فراهم بودن شرایط لازم تکمیل شوند. قوانینی که شرایط لازم جهت انجام تراکنش را فراهم می‌آورند قراردادهای هوشمند نام دارند. یک دستگاه فروشگاه خودکار را تصور کنید. اگر پیتر بخواهد از آن شیرینی بخرد باید پول کافی برای خرید آن داشته باشد، در غیر این صورت نمی‌تواند از دستگاه شیرینی دریافت کند. یک قرارداد هوشمند در این دستگاه اینگونه عمل خواهد کرد:
اگر پیتر یک دلار درون دستگاه قرار دهد، آنگاه دستگاه فروش به صورت خودکار به پیتر شیرینی می‌دهد. به محض اینکه تراکنش انجام شد، یعنی دستگاه پول را دریافت کرد و شیرینی را به پیتر تحویل داد، آنگاه پیتر دیگر نمی‌تواند معامله را فسخ کند. از این رو به چنین تراکنش‌هایی "فاقد نیاز به اعتماد" می‌گویند.
این بدان معناست که برای انجام تراکنش نیازی به حضور افراد قابل اعتماد در شبکه نیست زیرا در صورت فراهم نبودن شرایط لازم، تراکنش انجام نخواهد شد. حالا تصور کنید چنین فرایندی همیشگی باشد و هیچگاه آفلاین نشود.
اپلیکیشن های غیرمتمرکز
اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا همان "dApps" برنامه‌هایی هستند که بر روی سرورهای متمرکز قرار ندارند. در عوض آن‌ها مبتنی بر بلاک چین هستند و از سرورهای غیرمتمرکز استفاده می‌کنند.این اپلیکیشن‌ها در هسته اتریوم قرار دارند و یکی از ارکان اصلی آن هستند. اتریوم دارای زبان برنامه نویسی منحصر بفرد خود به نام سالیدیتی است.
از آنجایی که سالیدیتی مانند جاوا اسکریپت است (یکی از متداول ترین زبان‌های برنامه نویسی)، توسعه دهندگان را تشویق می‌کند تا اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز جدید و هیجان انگیز خود را بر روی آن طراحی کنند.
بیشتر بخوانید: ارزش گذاری بیت کوین بر مبنای کمیابی
رمزارز اتریوم به نام اتر
اتر (Ether) ارز دیجیتال اتریوم است. گاهی شباهت این دو اسم باعث شده است تا افراد سردرگم شوند اما همانطور که گفتیم اتریوم یک پلتفرم است و اتر به عنوان ارز دیجیتال مخصوص به آن شناخته می‌شود. اگر قصد انجام کاری بر روی سیستم اتریوم دارید، باید کمی اتر تهیه کنید.
اتر به سیستم اتریوم سوخت رسانی می‌کند و به اصطلاح از آن به عنوان بنزین (GAS) یاد می‌کنند. هر تراکنش برای تایید شدن نیاز به پرداخت اتر دارد. در فرایند تایید تراکنش توسط نودهای شبکه اتر به عنوان پاداش تایید تراکنش به آن‌ها تعلق می‌گیرد. اتر یک ارز دیجیتال برای قراردادهای هوشمند خودکار شبکه است.
فرض کنید پیتر قصد نقاشی خانهٔ خود را دارد و به همین منظور می‌خواهد ۱۰ اتر به پائول پرداخت کند تا خانهٔ او را رنگ کند. پیتر برای انجام این کار می‌تواند از قرارداد هوشمند اتریوم استفاده کند. معامله اینگونه رقم خواهد خورد:
- پیتر و پائول هر دو وارد سیستم قرارداد هوشمند می‌شوند و تمامی شرایط و ضوابط سیستم را می‌پذیرند.
- قیمت توافق شدهٔ آن‌ها ۱۰ اتر است و این مبلغ در سیستم توسط پیتر پرداخت و ثبت می‌شود.
- به محض اینکه پائول نقاشی خانه را تمام کند، پیتر کار را بررسی می‌کند و پس از رضایت از کار پیتر گزینهٔ پرداخت تایید می‌کند.
- مبلغ تعیین شده برای پائول در سیستم آزاد می‌شود و او می‌تواند این مبلغ را برداشت کند.
همانطور که می بینید هیچ تقلبی صورت نمی‌گیرد و نیازی به حضور اشخاص ثالث مورد اعتماد در تایید معامله نیست. این ویژگی یکی از منحصر به فرد ترین مزیت‌های اتریوم است.
نگهداری اتریوم
کیف پول‌های سخت افزاری
این کیف‌ها مانند USB عمل می‌کنند و محل ذخیرهٔ ارز دیجیتال اتر هستند. نانو اس (Ledger Nano S) یکی از مطمئنترین کیف پول‌های سخت افزاری است و قادر است دارایی شما را به صورت آفلاین و ایمن ذخیره کند. با این حال بدلیل اینکه مانند USB قابل حمل است محافظت از آن سخت بوده و ممکن است گم شود.
کیف پول‌های دسکتاپ
شما می‌توانید دارایی خود را با ایجاد کلیدهای عمومی و خصوصی مستقیما در کامپیوتر خود ذخیره کنید. در این روش شما با داشتن گذرواژه دیگر نگران گم شدن کیف خود نیستید، اما باید همیشه گذرواژه خود را به خاطر بسپارید زیرا در صورت فراموشی آن دسترسی به کیف پول خود را از دست می‌دهید. من به شما کیف پول دسکتاپ اگزدوس را توصیه می‌کنم.
بیشتر بخوانید: تلاش موسسات حقوقی برای افتتاح کیف پول‌های بیت کوین
کیف پول‌های همراه
این کیف‌ها دقیقا مانند نسخه‌های دسکتاپ عمل می‌کنند با این تفاوت که در تلفن همراه نصب می‌شوند و فضای کمتری را اشغال می‌کنند. جکس یکی از کیف پول‌های محبوب همراه است.
کیف پول‌های اینترنتی
شما می‌توانید با مراجعه به وبسایت‌هایی نظیر کوین بیس (Coinbase) دارایی خود را با ایجاد کلید خصوصی ذخیره کنید.کیف‌های آنلاین از امنیت کمتری برخوردارند و توصیهٔ من به شما این است که تمام دارایی خود را در آن ذخیره نکنید.
از کجا اتریوم تهیه کنیم؟
- بروکرها (بنگاه‌های دلالی): بروکرها مانند صرافی‌ها عمل می‌کنند و با مراجعه به آن‌ها با پرداخت کارمزد، می‌توانید اتر تهیه کنید. البته فرایند تراکنش در بروکرها کمی گران است. همچنین بروکرها از پول‌های فیات مانند یورو و دلار، کارت‌های اعتباری پشتیبانی می‌کنند.
- پلتفرم‌های مبادلهٔ ارز: آن‌ها به معاملهٔ خریدار و فروشنده متصل می‌شوند و به عنوان واسطه بین آن‌ها عمل می‌کنند. مثلا مقداری از هر رمزنگار خریداری می‌کنند و در فهرست فروش خود می‌گذارند. مانند یک دلال.
- پلتفرم‌های همتا به همتا: به افراد اجازه می‌دهد تا مستقیما به یکدیگر متصل شوند و در مورد قیمت چانه بزنند. این روش خطرناک است زیرا هیچ واسطه‌ای بین شما نیست و شخصی که با آن معامله می‌کنید را نمی‌شناسید.
فعالیت‌های کنونی اتریوم
عرضهٔ اولیهٔ سکه (ایکو): اتریوم از طریق عرضهٔ اولیهٔ سکه به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا سرمایهٔ اولیه خود را توسط سرمایه‌گذاران جمع آوری کنند یا اینکه ایده‌های خود را بفروش برسانند. اتریوم فقط برای اپلیکیشن‌هایی که بر پایهٔ سرورهای غیرمتمرکز ایجاد شوند سرمایه جمع می‌کند.
گولم (Golem): یکی از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزی است که توسط عرضهٔ اولیه سکه اتریوم توسعه یافته است. گولم به کاربران اجازه می‌دهد تا قدرت idle (یک سیستم پردازش ویندوزی است که ممکن است پردازش CPU سیستم شما را تا ۹۸ یا ۹۹ درصد بالا ببرد) سیستم‌های خود را به یکدیگر اجاره دهند. مانند زمانی که نیازی به خودروی خود ندارید و آن را به سایر رانندگان اجاره می‌دهید.
اتریوم در زمینه‌های مختلف فعالیت می‌کند و تنها یه سیستم پرداخت مالی نیست. از این جهت اتریوم جایگاه دوم را در دنیای ارز دیجیتال به خود اختصاص داده است. اتریوم برخلاف بیت کوین هنوز هیچ محدودیتی در عرضهٔ کوین‌های خود ندارد و همه می‌توانند با تهیهٔ دستگاه‌های ماینینگ در فرایند استخراج آن سهیم باشند.